Восточно-наваррский диалект

Диалект баскского языка
Восточно-наваррский
Родной дляИспания
ОбластьНаварра
Вымерший1991
баскский
  • Восточно-наваррский
Диалекты
Коды языков
ИСО 639-3
ГлоттологНикто
Восточно-наваррские диалекты — два коричневых справа.

Восточный наваррский ( Ekialdeko nafar euskalkia на баскском языке ) — вымерший баскский диалект, на котором говорят в Наварре , Испания. Он включал в себя два субдиалекта: салазаресский и ронкале . [1]

Название этого диалекта было предложено выдающимся современным баскским диалектологом Колдо Суасо в новой классификации баскских диалектов, опубликованной в 2004 году. Позднее, когда последние носители (салазарного поддиалекта) умерли в начале XXI века, [1] Суасо исключил восточнонаваррский из списка современных диалектов.

Сравнение

салазарянскийРонкалеСтандартный баскский (батуа)
Я
Гауэрди да. Errege Karlomagno Aurizperrin dago bere ejerzito guziarekin: zeruan ez da ageri ez ilargirik eta ez izarrik; urruneala su Handi batzurek argitzen die mendien artean. Фрэнкоек знает, что Херриан, Альтабизкарреко ингуру отправляет отсоен лотагаррицко айнуриак, ускалдунек txorrosten ditie arte konetan beren dardo eta aizkurak Ibañetako peina eta harrietan.
II
Анциарекин Карломагнок эзин ахал изан ду лоа билду берегана; ohatze sahetsean bere pajexko batek leitzen du amoriozko kontu bat; urruntxeago, Эрролдан азкаррак гарбитцен дю Бере Дурандарте ezpata famatua eta Turpin arzobispo onak errezatzen du Jangoikoaren Ama sanduari.
III
— Эне паешкоа — эрран закон Эрреге Карломагнок; — zer da gauazko isiltasuna hausten duen arroitu kori? — Jauna, — errespondatu zakon pajeak; — Дира Иратико, иксасоа бейно хандьягоко, ойханарен хостоак, хайзеак могитурик. — А! gazte maitea, iduri du hiltzearen oihua eta ene bihotza beldur da.
IV
Гауа гузиз илун даго. Ez daageri ez ilargirik eta ez isarrik zeruetan; urruneala suhandi batzurek argitzen die mendien artean; франкок ло дауде Аурисперрин; Altabizkarreko inguru otsoak ainuriaz daude eta uskaldunek txorroxten ditie beren dardo eta aizkurak Ibañetako peinetan.
V
Zer da arroitu kori? — galdegin zuen berriz Karlomagnok, eta pajeak, loak errenditurik, ez kontestatu. — Джауна — эрран зуен Эрролдан азкаррак; — да Мендико Угалдеа, да Андресароко Арди-Салдоен Маррака. — Suspiro bat iduri du — erran zuen Franko erregeak. — Кала да, Яуна — errespondatu zakon Erroldanek; - Херри конек рядом с Эгитен дю Гутаз Оритцен Денеан.
VI
Анциарекин Карломагнок эзин ахал изан ду лоа билду берегана; лурра та зеруак аргирик габе дауде; отсоак айнуриаз дауде Алтабизкаррен; uskaldunen aizkurek eta dardoek argitzen die Ibañetako haritzen artean.
VII
А! — suspiratzen du Karlomagnok. — Эз докет лорик эгин; su batek erretzen nu. Zer da arroitu kori? — Эта Эрролданек, смотри errenditurik, ez zakon errespondatu. — Яуна —эрран зуен Турпин онак; — эрреза эзазу, эрреза эзазу энекин. Арроиту Кори да Ускал Херрико герла кантуа и эта фигура славится своей славой.
VIII
Iguzkiak argitzen ditu bizkarrak. Ирабазирик Карломаньо ихеси фатен да «был плюма пояс и эта была капа горриарекин». Haurrak eta emazteak dantzatzen dira contentuz beterik Ibañetan. Канпокорик - это Ускал Херриан и эта мендитаррен-ирринциак игатен-дира-зеруэтараино.
Я
Гайердия да. Errege Karlomagno Aurizperrin dago bere ejerzito guziuarekin: ez dago goikorik ez izarrik zeurian; urrisaiarat brillatan dei suek mendien erdian. Франкоек кантатан деи Хириан, отсоек маррака эгитен деи Алтабизкарреан и эта битартио ускальдунек ксоррокстан дитей берен дардо эта аизкорак Ибаньетако пеина эта Гарриетан II Каркомитурук Карломагнок эз ду лорик эгитен
;
ohe sahitsean bere pajexko batek leitan du amoriozko historia bat; urrinxago, Erroldan fuerteak xahitan du ezpata famatiua Durandarte и Turpin arzobispo onak errezatan du Jangoikoaren Ama Saintiuari.
III
— Эне паешкоа — эрран заун Эрреге Карломагнок; — зер арроиту да кори хаустан баиту гайазко исилтарзуна? — Джейна — erresponditu zaun pajeak; — Дира Иратико, иксасоа бино хандьягоко, оксанарен хостоак, айреарекин мобитан баитира. — А! Gazte maitea, urudu du hiltearen hiragoa eta ene bihotzalotsatan da.
IV
Гайя даго гойкорик эта изаррик баге; суек блестящий дей мендиен эрдиан; франкок ло эгитен деи Аурисперрин; otsoek marraka egiten dei Altabizkarrean eta uskaldunek xorroxtan ditei beren dardo eta aizkorak Ibañetako peinetan.
V
Zer arroitu da kori? — Berriz galtegin zion Karlomagnok, eta pajeak, loak harturuk, ez zaun erresponditu. — Джейна — Эрран Сион Эрролдан Фуэртик; — да Мендико Угалтеа, да Андресароко Арди Салдоен Маррака. — Urudu da suspiro bat — erran zion errege Frankoak. — Кала да, Джейна — erresponditu zaun Erroldanek; — Херри конек нексар эгитен дю гутаз гарант денеан.
VI
Karlomagnok inkietaturuk ez du lorik egiten; лурра та зеуриак дауде аргирик баге; отсоек маррака эгитен дей Альтабизкаррен; uskaldunen aizkorek eta dardoek Ibañetako haretx artetan brillatan dei.
VII
А! — суспиратан дю Карломаньок. — Эз докед лорик эгин; калентурак ишикитан ну. Зер арроиту да кори? — Эта Эрролданек, смотри хартурук, ez zaun erresponditu. — Джейна — Эрран Сион Терпин Онак; — эрреза эзазу, эрреза эзазу энекин. Arroitu kori da gerra kantu Uskaldunerriarena, eta egun da gore azken zeuriguna.
VIII
Iguzkiak mendietan brillatan du. Карломаньо банзитурук был изгнан из «bere Puma Beltx Eta Bere Kapa Gorriarekin». Haurrak eta emazteak dantzatan dira Ibañetan. Ez dago ja extranjerorik Uskaldun Herrian eta montañesen irrintziriak zeuriaraino igaiten dira.
Я
Гауэрдия да. Карломаньо эррегеа Ауризберрин даго армада гузиарекин: зеруан ез да агери ез иларгирик и эта ез изаррик; urrunera su Handi batzuk argitzen dute mendien artean. Фрэнкоек знает, как быть Херрианом, Альтабизкарреко ингуруан, когда он отсоен лотагаррицко айнуриак (марракак) и эта эвскальдунек зоррозтен дитузте арте хонетан (битартеан) берет дардо эта аизкорак Ибаньетако хаитц и эта Гарриетан.
II
Анциарекин Карломагнок эзин ахал изан ду лоа билду берегана; ohe (ohatze) saihetsean bere pajexko batek leitzen du amodiozko kontu (istorio) bat; urruntxeago, Эрролдан indartsuak garbitzen (xahutzen) du bere Durandarte ezpata famatua eta Turpin arzobispo onak errezatzen dio Jaungoikoaren Ama sainduari.
III
— Эне паешкоа — эрран сион Эрреге Карломагнок; — зер да гауазко исилтасуна хаустен дуэн арроиту хори? — Jauna — errespondatu zion pajeak; — Иратико, ицасоа байно хандьягоко, ойханарен хостоак дира, хайзиак мугитурик. — А! gazte maitea, irudi du hiltzearen oihua (heiagora) и эта ene bihotza beldur (lotsatzen) da.
IV
Гауа гузиз илун даго. Ez daageri ez ilargirik eta ez isarrik zeruetan; уррунера су ханди бацук argitzen dute mendien artean; франкок ло дауде Аурисберрин; Altabizkarreko inguuan otsoak ainuriaz (marrakaz) daude eta euskaldunek zorrozten dituzte beren dardo eta aizkorak Ibañetako haitzetan.
V
Zer da arroitu hori? — galdegin zuen berriz Karlomagnok, eta pajeak, loak errenditurik (harturik), ez zion errespondatu. — Яуна —эрран зуен Эрролдан индарцуак; — Мендико Угалдеа да, Андресароко Арди Салдоен Маррака да. — Suspirio bat irudi du — erran zuen errege Frankoak. — Хала да, Яуна — errespondatu zion Erroldanek; — Херри хонек негар эгитен дю гутаз ороитцен (охарцен) денеан.
VI
Анциарекин Карломагнок эзин ахал изан ду лоа билду берегана; лурра та зеруак аргирик габе дауде; отсоак айнуриаз (марраказ) дауде Алтабизкаррен; euskaldunen aizkorek eta dardoek argitzen dute Ibañetako haritzen artean.
VII
А! — suspiratzen du Karlomagnok. — Эз дезакет лорик эгин; калентурак (сукаррак) эрретцен (изекицен) нау. Зер да арроиту хори? — Эта Эрролданек, смотри errenditurik (harturik), ez zion errespondatu. — Яуна —эрран зуен Турпин онак; — эрреза эзазу, эрреза эзазу энекин. Arroitu hori Euskal Herriko gerla kantua da eta egun gure gloriaren azken eguna da.
VIII
Eguzkiak argitzen ditu mendiak. Ирабазирик Карломаньо ихеси хоатен да «был плюма пояс и эта была капа горриарекин». Haurrak eta emazteak dantzatzen dira contentuz beterik Ibañetan. Канпокорик из да я Эускал Херриан и эта мендитаррен ирринциак зеруэтараино игатен дира.

Примечания и ссылки

  1. ^ ab "Экиальдеко нафарра (Эускалкия)". Ahotsak.com (на баскском языке). Архивировано из оригинала 10 января 2014 г. Проверено 21 февраля 2014 г.
  • (на баскском языке) Карта баскских диалектов, составленная Колдо Зуазо
Взято с "https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Восточно-наваррский_диалект&oldid=1219281863"